Làng Vĩnh Hoà (Hợp Thành, Yên Thành) những năm qua nhờ phát huy ngành nghề truyền thống như làm bún bánh, giò chả… cuộc sống của bà con giáo dân nơi đây đang ngày càng đổi thay.

Ông Lưu Đức Bằng –Trưởng xóm đạo Vĩnh Hoà cho biết: Khoảng 5 năm trở lại đây nhờ phát huy được các ngành nghề truyền thống, nhiều hộ dân đã vươn lên thoát nghèo thậm chí làm giàu. Như anh Lê Đình Chỉnh nhờ nghề làm giò chả mà đã thành triệu phú.

Anh Chỉnh kể: Trong năm 2011 gia đình tiêu thụ hết hơn 10 tấn giò bò, riêng dịp tết nguyên đán vừa qua tiêu thụ hết 5 tấn giò, lãi ròng 150 triệu đồng. Bình quân thu nhập từ nghề làm giò đạt 300 triệu đồng/năm, chủ yếu phục vụ khách hàng ở TP Vinh và TP Hà Nội. Sở dĩ anh bán được khối lượng nhiều thế là nhờ làm giò có chất lượng, uy tín. Ngay từ khâu nguyên liệu đã phải chú trọng, làm giò ngon là phải chọn được loại thịt bắp bò săn chắc, kết hợp với thịt lợn nái tươi ngon cùng với các loại gia vị tự nhiên để làm nên loại giò thơm ngon đặc trưng. Để đáp ứng nhu cầu khách hàng, anh đầu tư mua 5 máy làm lạnh để chứa giò đảm bảo chất lượng. Ngoài dò bò, gia đình anh còn làm giò lụa, giò lợn... tiêu thụ trong nội huyện và TP Vinh.

Chị Lê Thị Sâm đang gói bánh chưng

Ngoài việc sản xuất giò, còn có hàng chục hộ gia đình khác theo nghề làm bún, bánh đa, bánh ngọt, kẹo lạc ...phát huy hiệu quả. Như gia đình chị Phan Thị Xuân vừa làm bún, vừa làm bánh ngọt chủ yếu bán ở thị trường nội huyện đạt thu nhập 4-6 triệu đồng/tháng. Chị còn tận dụng được phụ phẩm từ chế biến bún bánh để nuôi lợn, đến nay chị đã xây dựng được căn nhà khang trang trị giá trên 250 triệu đồng.

Vĩnh Hòa còn có nghề truyền thống gói bánh chưng. Các cụ cao niên trong làng cho biết, từ những năm 1950, Vĩnh Hòa có quán bánh chưng của bà Hiền ở đầu làng ngon nổi tiếng vùng Diễn-Yên –Quỳnh. Khách qua đường đều ghé vào quán bà để thưởng thức hương vị bánh chưng xanh. Sau đó nhiều người làng Vĩnh Hoà gói bánh chưng xanh để bán rồi không biết từ bao giờ nghề này đã lan truyền ra cả làng và trở nên nức tiếng khắp nơi. Bánh chưng xanh Vĩnh Hoà còn len lỏi theo những chuyến xe thồ vượt núi rừng hiểm trở phục vụ bánh tết cho các chiến sĩ thời chống Mỹ.

Chiều muộn, chúng tôi đi dọc vào làng Vĩnh Hoà thấy bếp nhà nào cũng rực lửa nấu bánh chưng xanh. Người làng ai cũng biết gói bánh chưng, ông bà gói bánh chưng, cháu đứng xem, nghề ngấm vào máu thịt lúc nào chẳng hay. Nhiều cụ ông, cụ bà tuổi thất thập cổ lai hi nhưng tay vẫn thoăn thoắt gói bánh như thời trai trẻ. Chúng tôi vào thăm nhà Chị Lê Thị Sâm người đã có thâm niên trong nghề trên 20 năm đang gói bánh. Chẳng cần khuôn mẫu như một số nơi, chị thao tác xúc gạo đổ vào lá dong, bỏ nhân bánh lia ngang lia dọc nhìn đến chóng cả mặt, chỉ trong phút chốc là đã hình thành nên chiếc bánh chưng vuông vức nom thật đẹp mắt. Theo chị, chiếc bánh ngon là khi bóc ra phải còn màu xanh của lá, ăn vào thấy dẻo, có mùi đặc trưng thơm ngon. Bí quyết là ngay từ khâu đầu tiên phải chọn loại gạo nếp ngon, hạt trắng đều, chỉ xóc qua nước chứ không ngâm, khi vớt bánh sẽ chắc không ướt choẹt. Nếu nấu bánh tét thì gói lá dong, nhân bánh chủ yếu thịt lợn nửa nạc nửa mỡ cùng với gia vị, còn bánh chưng gói bằng lá chuối, nhân bánh ngoài thịt lợn ướp các loại gia vị hành, tiêu …còn phải có bột đậu xanh. Nấu bánh chưng khoảng từ 6-7 tiếng đồng hồ là vớt bánh. Những ngày bình thường gia đình chị làm mỗi tháng 5-6 tạ gạo nếp, nếu vào mùa đám cưới nhiều nơi đặt hàng thì phải tăng “sản lượng” lên 1-1,5 tấn gạo nếp/tháng. Tính bình quân từ nghề làm bánh chưng cho thu nhập đạt hơn 6 triệu đồng/tháng. Nhờ từ nghề này mà gia đình chị Sâm đã xây dựng được căn nhà mới trị giá trên 400 triệu đồng với đầy đủ tiện nghi.

Ông Lưu Đức Bằng - X óm trưởng xóm Vĩnh Hoà cho biết: Vĩnh Hoà có 270 hộ dân thì có hơn 100 hộ làm nghề bánh chưng, còn lại là làm bún, bánh. Bánh chưng Vĩnh Hoà có được thương hiệu trong lòng mọi người là nhờ bao đời này luôn giữ được uy tín, vừa thơm ngon lại giữ vệ sinh an toàn thực phẩm. Bình quân mỗi tháng làng Vĩnh Hòa tiêu thụ hết khoảng 4000 tấn gạo nếp.

Được biết, Vĩnh Hoà đã được công nhận làng nghề từ năm 2005. Gần đây,địa phương được đầu tư xây nhà máy nước để phục vụ làng nghề. Kinh tế phát triển, từ nguồn ngân sách và đóng góp của nhân dân đã xây dựng được con đường bê tông dài 300 m vào làng trị giá 150 triệu đồng, xây dựng mới Nhà văn hoá xóm kiêm nhà trưng bày sản phẩm trị giá trên 400 triệu đồng. Sắp tới Vĩnh Hoà sẽ được Nhà nước hỗ trợ xây dựng hệ thống mương tiêu thoát nước, đảm bảo vệ sinh môi trường.

Văn Trường
Nguồn: Báo Nghệ An (29/2/2012)