Theo đề án cơ cấu sản xuất vụ hè thu-mùa năm 2015, xã miền núi Tây Thành gieo cấy 175 ha, trong đó 100% diện tích đều phụ thuộc vào nguồn nước hồ đập. Do nắng hạn kéo dài, nguồn nước tích trữ ở các hồ đập của địa phương bị khô cạn, chỉ đủ tưới cho 30 ha; 20 ha đã được chuyển sang trồng màu; diện tích còn lại phải chờ trời mưa mới có nước để gieo cấy. Mấy ngày qua trên địa bàn đã có mưa, tuy lượng mưa không đáng kể nhưng cũng đủ nước trong chân ruộng để nông dân chớp thời cơ làm đất, đẩy nhanh tiến độ gieo cấy trong khung thời vụ cho phép.

Chị Hoàng Thị Hà, xóm Tân Thành cho hay:

Gia đình làm 6 sào ruộng, mặc dù đất đã được cày ải từ đầu vụ nhưng không có nước để gieo cấy; toàn bộ diện tích mạ bị cũng khô cháy. Được sự chỉ đạo của UBND xã, gia đình đã mua thêm 40 kg thóc giống để bắc mạ sân, nay trời đã có mưa, cây mạ non cũng vừa đủ tuổi, những ngày này toàn bộ nhân lực trong gia đình đều tập trung xuống đồng, nếu thời tiết thuận lợi chỉ sau 4 ngày sẽ khép kín toàn bộ diện tích.

Còn đối với xã Quang Thành, hàng năm sản xuất hè thu- mùa thường phải đối mặt với khó khăn do thiếu nguồn nước. Tuy là xã miền núi được hưởng lợi các dự án nâng cấp công trình thủy lợi của nhà nước từ 4 hồ đập: Khe Sông, Khe Chùa, Hang Đá và Khe Trâu vừa mới được đầu tư nâng cấp, nhưng do nắng hạn gay gắt kéo dài, lượng nước cũng chỉ đủ gieo cấy khoảng 10 ha trong tổng diện tích 270 ha được cơ cấu theo đề án sản xuất. Nhờ chuẩn bị tốt phương án chống hạn, đặc biệt là tận dụng các nguồn nước dư thừa ở khe suối để bảo quản cây mạ trên nương, kết hợp với vệ sinh đồng ruộng, thông thoáng kênh mương, sau khi có mưa bà con nông dân đã khẩn trương xuống đồng để gieo cấy và gieo trỉa các loại cây màu trên những diện tích chuyển đổi. Ông Phan Đức Tiến – PCT. UBND xã Quang Thành cho biết:

UBND xã đã chỉ đạo Ban nông nghiệp tiến hành kiểm tra các nương mạ, nếu nơi nào cây mạ đảm bảo mới cho nhân dân cấy, nếu mạ quá già thì phải hủy. Để đề phòng trường hợp thiếu mạ, xã đã có kế hoạch liên hệ với Trạm giống cây trồng huyện kịp thời cung ứng giống để bà con gieo sạ.

Theo đề án sản xuất, vụ hè thu năm nay huyện Yên Thành gieo cấy trên 12 ngàn ha lúa, do hạn hán kéo dài đến thời điểm này vẫn còn 800 ha thuộc các xã vùng cao chưa có nước để sản xuất, khoảng 500 ha đã gieo cấy nhưng không đủ nước, cây lúa đã bị khô cháy phải cấy lại. Ngay sau khi trời có mưa, UBND huyện đã kịp thời bổ cứu đề án sản xuất, giao cho ngành nông nghiệp trực tiếp chỉ đạo các xã đôn đốc bà con đắp lại bờ vùng, bờ thửa để giữ nước trong chân ruộng; hướng dẫn về kỹ thuật gieo sạ và chăm bón đối với cây mạ sau thời gian nắng hạn được cấy xuống ruộng, đảm bảo sinh trưởng tốt; đồng thời triển khai ngay các giải pháp tích trữ nguồn nước ở các hồ đập, khe suối đề phòng nắng nóng tiếp tục xẩy ra. Ông Nguyễn Văn Dương – Trưởng phòng NN-PTNT Yên Thành cho biết:

Sau khi rà soát, cân đối nguồn nước, nếu những diện tích đảm bảo đủ nước mới được làm đất gieo cấy, đối với những vùng đất không có nước nhưng đủ độ ẩm thì chỉ đạo nông dân gieo trỉa ngay bằng các giống cây màu như: Lạc, ngô, đậu hè đảm bảo hiệu quả kinh tế trên đơn vị diện tích. Đối với những diện tích mạ đã già không còn khả năng phát triển đã vận động nhân dân hủy bỏ, ngành nông nghiệp huyện sẽ bổ sung bằng các giống lúa có thời gian sinh trưởng dưới 100 ngày như: P6 đột biến; PC6; AD1; Thiên nguyên ưu 8.v.v. để kịp thu hoạch trước mùa mưa bão.

Theo dự báo của Trung tâm khí tượng thủy văn Trung ương, thời tiết đang diễn biến phức tạp do biến đổi khí hậu, nắng nóng gay gắt vẫn còn tiếp tục và sẽ xảy ra gây hạn hán trên diện rộng. Do vậy, huyện Yên Thành đang tập trung mọi nguồn lực để khắc phục nguồn nước sản xuất trong sản xuất hè thu, đồng thời triển khai các biện pháp tích trữ nguồn nước ở 250 hồ đập, đảm bảo an toàn cho vụ sản xuất tiếp theo./.

Đài TT-TH Yên Thành.