Trong thời gian qua, công tác quản lý Nhà nước về đất đai, khoáng sản trên địa bàn huyện Yên Thành đã được các cơ quan, đơn vị và UBND các xã, Thị trấn quan tâm thực hiện, từng bước đi vào nề nếp, tình trạng vi phạm pháp luật về đất đai, khoáng sản cơ bản được phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời; việc khai thác, sử dụng quỹ đất, tài nguyên khoáng sản được cấp phép có hiệu quả; phối hợp tổ chức đấu giá, cấp phép các mỏ đất san lấp; công tác cải cách hành chính trong lĩnh vực đất đai có nhiều chuyển biến tích cực góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh - quốc phòng trên địa bàn huyện.

Bên cạnh đó, tại một số địa phương vẫn để xảy ra tình trạng vi phạm pháp luật về đất đai, khoáng sản như: tự ý san lấp mặt bằng huỷ hoại đất nông nghiệp; lấn, chiếm đất; chuyển mục đích sử dụng đất trái phép, tự ý chuyển nhượng đất nông nghiệp mà không đăng ký đất đai; sử dụng đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích, đất do UBND xã quản lý không đúng quy định nhưng chưa được xử lý kịp thời, nghiêm minh; khai thác khoáng sản trái phép; một số địa phương có dấu hiệu buông lỏng, ngăn chặn, xử ký không kịp thời, không kiên quyết, đùn đẩy trách nhiệm xử lý lên cơ quan cấp trên. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nêu trên, trong đó nguyên nhân chính là ý thức chấp hành Luật đất đai, Khoáng sản của một bộ phận nhân dân chưa tốt, cố tình thực hiện hoạt động vi phạm, lợi dụng điều kiện thời tiết, thời gian, thay đổi phương thức hoạt động khai thác khoáng sản trái phép,... chính quyền các xã, thị trấn chưa thực hiện hết chức trách, nhiệm vụ được giao, thiếu kiểm tra, giám sát, ngại va chạm, xử lý vi phạm chiếu lệ, thiếu quyết liệt; lực lượng an ninh tại các địa phương thiếu chủ động, thiếu tích cực trong công tác kiểm tra, đấu tranh phòng chống, xử lý các hành vi vi phạm về đất đai, khai thác khoáng sản trái phép.

Để khắc phục tồn tại, hạn chế nêu trên và nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về đất đai, khoáng sản trên địa bàn, ngày 8/4/2025 Chủ tịch UBND huyện Yên Thành ra Công điện số 02, yêu cầu: Uỷ ban nhân dân các xã, Thị trấn thường xuyên tuyên truyền, phổ biến quy định Luật Đất đai năm 2024, Luật Khoáng sản năm 2010, Luật Địa chất và Khoáng sản năm 2024 và các văn bản dưới luật có liên quan để các tổ chức, cá nhân và nhân dân biết, chấp hành nghiêm túc, không tham gia hoặc có hoạt động tiếp tay cho các hành vi vi phạm về đất đai, khai thác khoáng sản trái phép. Quán triệt thực hiện nghiêm túc các nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh Nghệ An tại các văn bản: Chỉ thị số 04/CT-UBND ngày 27/3/2017 về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh; Quyết định số 47/QĐ-UBND ngày 01/6/2017 về quy chế phối hợp công tác quản lý nhà nước về khoáng sản; Quyết định số 4182/QĐ-UBND ngày 12/9/2017 về Phương án bảo vệ tài nguyên khoáng sản chưa khai thác. Tăng cường vai trò giám sát của cộng đồng dân cư, thiết lập đường dây tiếp nhận thông tin phản ánh, tố giác của người dân về hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, khoáng sản. Ngay sau khi nhận được tin báo phản ánh, tiến hành kiểm tra để kịp thời ngăn chặn, xử lý dứt điểm vi phạm về chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển nhượng đất sản xuất nông nghiệp, lấn, chiếm đất, khai thác khoáng sản trái phép. Chủ động tổ chức kiểm, rà soát tình trạng sử dụng đất, hoạt động khai thác khoáng sản tại địa phương, đặc biệt là các khu vực dễ xảy ra vi phạm như đất nông nghiệp gần kề khu dân cư, đất lâm nghiệp, đất công trình giao thông, thủy lợi. Quản lý, giám sát hoạt động san lấp mặt bằng, đào ao, vận chuyển đất đá có dấu hiệu khai thác khoáng sản trá hình. Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát việc sử dụng đất đúng mục đích, xây dựng công trình sau khi được giao đất, cho thuê đất, cấp phép xây dựng đúng quy hoạch xây dựng chi tiết đối với các trường hợp tổ chức, cá nhân được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, hoạt động khai thác khoáng sản, các cơ sở kinh doanh vật liệu xây dựng nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong lĩnh vực đất đai, khai thác khoáng sản trái phép, mua bán khoáng sản không rõ nguồn gốc.

Khi phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật đất đai, khai thác khoáng sản trái phép có biện pháp ngăn chặn hành vi vi phạm, lập biên bản, hồ sơ xử lý vi phạm hành chính nghiêm túc theo quy định xử lý vi phạm hành chính; yêu cầu khắc phục tình trạng ban đầu, không để vi phạm kéo dài, hình thành công trình gây khó khăn trong công tác xử lý, cưỡng chế tháo dỡ công trình.

Trường hợp tổ chức, hộ gia đình, cá nhân không chấp hành việc tháo dỡ công trình vi phạm, khôi phục tình trạng ban đầu thì tiến hành thủ tục cưỡng chế tháo dỡ công trình vi phạm buộc khôi phục tình trạng ban đầu theo quy định của pháp luật. Trường hợp vi phạm đã được xử lý vi phạm hành chính nhưng tiếp tục cố tình vi phạm, gây hậu quả thiệt hại đối với Nhà nước, tổ chức được giao đất, thì thực hiện thủ tục trình thu hồi đất theo quy định tại Điều 81 Luật Đất đai năm 2024, hoàn thiện hồ sơ gửi cơ quan Công an xem xét xử lý trách nhiệm hình sự theo Điều 227 Bộ Luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi bổ sung tại khoản 54 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ Luật Hình sự năm 2017) về khai thác tài nguyên khoáng sản trái phép và Điều 228 Bộ Luật Hình sự năm 2015 về vi phạm sử dụng đất. Lãnh đạo địa phương nào buông lỏng công tác quản lý, phát hiện không kịp thời, không xử lý hoặc xử lý chậm, xử lý không dứt điểm, bao che, né tránh, đùn đẩy trách nhiệm để xảy ra vi phạm gây mất an ninh trật tự trên địa bàn thì sẽ bị xem xét xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan.

Chỉ đạo Công an xã tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra, có biện pháp ngăn chăn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, khoáng sản như: lấn, chiếm đất, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng công trình trái phép; khai thác khoáng sản trái phép, ngoài ranh giới, mốc giới kịp thời điều tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật đất đai, khoáng sản có dấu hiệu hình sự. Nắm bắt tình hình, phát hiện sớm các sự việc có dấu hiệu phức tạp, hành vi chống đối liên quan đến các hành vi vi phạm về đất đai, khoáng sản tham mưu UBND xã có phương án xử lý cưỡng chế, tháo dỡ công trình vi phạm về đất đai, khoáng sản theo kế hoạch của UBND xã. Tham mưu các giải pháp phòng ngừa, xử lý vi phạm, tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành quy định của pháp luật. Tham mưu đảm bảo an ninh trật tự hiện trường tổ chức cưỡng chế, tháo dỡ công trình vi phạm về đất đai, khoáng sản theo Kế hoạch của UBND xã.

Chủ tịch UBND huyện cũng giao nhiệm vụ cụ thể cho Phòng Nông nghiệp và Môi trường; Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị; Phòng Tư pháp; Thanh tra huyện Phòng Nội vụ; Trung tâm Văn hóa - Thể thao và Truyền thông huyện; các Tổ chức, cá nhân được giao đất, cho thuê đất, hoạt động khai thác khoáng sản; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Tổ chức chính trị - xã hội thực hiện tốt công tác thông tin tuyên truyền và tăng cường công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực đất đai, khoáng sản trên địa bàn huyện.

Thái Dương

Trung tâm VHTT& Truyền thông Yên Thành